De zorg voor een goede waterkwaliteit is een kerntaak van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK), een waterschap in het beheersgebied boven het Noordzeekanaal in Noord-Holland. De zuiveringsinstallaties van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier verwerken jaarlijks vele miljoenen kubieke meters afvalwater. De afdeling Waterketen van dit waterschap heeft 21 rioolwaterzuiveringsinstallaties en 550 km rioleringsleidingen. Het waterschap startte samen met Pragma een project ‘Risico denken’, gericht op een beter beheer van de persleidingen.
Van correctief naar risicogestuurd onderhoud
Voor het beheer van de persleidingen paste Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier met name correctief onderhoud toe, maar men wilde meer voorspellend bezig zijn. Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier wilde graag inzicht krijgen in de toekomstige verwachtingen omtrent de leidingen en de mogelijke risico’s. Daarom is gezocht naar een pragmatisch model en een partij die het waterschap kon ondersteunen op dit vlak. Pragma heeft deze uitdaging aangenomen.
‘Risicodenken’ op persleidingen
Het waterschap startte het verbeterproject ‘Beheer persleidingen’. De projectgroep bestond uit mensen van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en Pragma. De pilot was gefocust op het ‘Afvoersysteem Wervershoof’. Doel was het inzichtelijk maken welke risico’s het systeem kent en beheersmaatregelen voorstellen om de risico´s te beheersen op een acceptabel niveau. Eerst is gekeken naar de configuratiebeschrijving van de installatie. Op basis hiervan is de applicatie Power Suite van Pragma ingericht en voerde men een risicoanalyse uit. Hierbij is ook de conditie en het faalgedrag van de leidingen gezamenlijk bepaald. Daarbij is gebruikgemaakt van de historische gegevens (storingen) en de ervaringen uit het veld. Door preventieve onderhoudstaken te definiëren kan het risiconiveau worden verminderd. Echter, dan moet de preventieve actie wel haalbaar en de moeite waard zijn (economisch verantwoord). Indien er geen passende preventieve taak kan worden gevonden, moet men zoeken naar passende terugvalacties. Want een storing valt niet te plannen, maar de omstandigheden rond een storing wel. Dit bleek bij de persleidingen het geval te zijn. Daarom is gekeken is naar mogelijke beheerscenario’s.
Beheerscenario’s risicoreductie
Middels het bepalen van enkele scenario’s is gekeken hoe het risico te reduceren is. Hierbij is er gezocht naar een balans tussen het risicobeheer en kostenbeheer. Enkele scenario’s die zijn uitgewerkt:
- Op elk punt voorzieningen treffen om dubbel af te nemen. Het verdubbelen van het aantal punten leidt tot een grote verbetering van de afnameverplichtingen (en milieuschade, imagoschade)
- Afsluiters aanbrengen op strategische locaties in het systeem. Hierdoor kan de functionaliteit van een deel van het systeem worden voortgezet
- Overkoepelende maatregelen. In navolging van o.a. OAS (Optimalisatie Afvalwaterketen Studies) zoeken naar samenwerking met ketenpartners, in dit geval specifiek gemeentes
Ook is geadviseerd om de storingsregistratie te stroomlijnen en de storingsanalyse te professionaliseren.
Samenwerking met drinkwaterbedrijf
Door ‘Risico denken’ toe te passen op persleidingen, besloot het waterschap tot een ‘Waakvlamcontract’ met een aannemer. Deze heeft zich verplicht om binnen 2 uur met het juiste materieel ter plaatse van de calamiteit te zijn. Daarnaast is er een samenwerkingsverbond gesloten met een drinkwaterbedrijf uit de regio voor het voorraadbeheer van kritische onderdelen. Onderdelen kunnen nu binnen 2 uur worden geleverd vanuit een centraal depot, beheerd door het drinkwaterbedrijf.
Risico’s beperken
Fons Geijsen, Hoofd Cluster Geesterambacht Beheer Waterketen bij HHNK, vertelt over het project: ‘Bij het opstellen van de risicomatrices is er samengewerkt met de werktuigbouwers, elektrotechnici, ecologen en hydrologen. Het heeft ertoe geleid dat nu niet alleen gekeken wordt naar hoe de leiding weer zo snel mogelijk normaal kan functioneren, maar ook hoe we zo snel mogelijk de schade aan de flora en fauna kunnen beperken.’
Assetmanagement toepassen
Robert van Grunsven, consultant van Pragma: ‘Dit is een echt assetmanagementproject. De oplossingen zijn gezocht op systeemniveau. Het gedrag van het afvoersysteem is scherp in kaart gebracht en er is breed gekeken naar problemen en oplossingen. De kennis, ervaring, maar ook de creativiteit van de betrokkenen speelde een belangrijke rol. De wens van het waterschap was om het pragmatisch te houden. Dat is bijzonder goed gelukt.’
Interesse in risicogestuurd leidingenbeheer?
Wilt u meer weten over optimaal beheer van persleidingen, over ‘risicodenken’ of over assetmanagement? Neem dan contact met ons op.
